Trải qua 20 năm hình thành và phát triển kể từ khi Trung tâm Giao dịch Chứng khoán TP. Hồ Chí Minh (sau này được đổi tên thành Sở Giao dịch Chứng khoán TP. Hồ Chí Minh) có phiên giao dịch đầu tiên ngày 28/7/2000, đến nay ngành Chứng khoán đã đạt được những thành tựu nhất định cùng với những chuyển mình ngày càng lớn mạnh của nền kinh tế đất nước. Quy mô thị trường chứng khoán (TTCK) không ngừng tăng trưởng, sản phẩm giao dịch ngày càng đa dạng hơn, hệ thống giao dịch, thanh toán hoạt động an toàn và hiện đại; số lượng nhà đầu tư trong nước cũng như nước ngoài không ngừng được mở rộng, TTCK từng bước hội nhập sâu rộng vào thị trường vốn khu vực và toàn cầu... Có thể nói, qua 20 năm, dù diễn biến TTCK có lúc thăng, lúc trầm nhưng ngành Chứng khoán Việt Nam đã đạt được những thành tựu đáng chú ý. Trong đó, đối với công tác phát triển hàng hóa, có thể thấy thị trường ngày càng hấp dẫn các nhà đầu tư bởi số lượng hàng hóa ngày càng đa dạng và phong phú, chất lượng ngày càng được cải thiện. Nhìn lại 20 năm đây quả là một chặng đường tương đối dài, với nhiều dấu ấn nổi bật.

Trung tâm Lưu ký Chứng khoán được thành lập theo Quyết định số 189/2005/QĐ-TTg ngày 27/7/2005 của Thủ tướng Chính phủ, là đơn vị sự nghiệp có thu; Ngày 18/12/2008, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 171/2008/QĐ-TTg về việc thành lập Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSD) trên cơ sở chuyển đổi, tổ chức lại Trung tâm Lưu ký Chứng khoán và chuyển đổi mô hình tổ chức hoạt động sang mô hình Công ty TNHH Nhà nước một thành viên thuộc sở hữu Nhà nước. Với vị thế mới này, VSD đã nâng cao tính tự chủ về tài chính, tách biệt quản lý nhà nước với công tác điều hành, nâng cao vai trò trong quan hệ quốc tế, đáp ứng yêu cầu phát triển của thị trường và nhu cầu đổi mới công nghệ.

Thị trường chứng khoán Việt Nam đã trải qua 20 năm hình thành và phát triển, trở thành một kênh huy động vốn quan trọng cho nền kinh tế. Sự phát triển của thị trường chứng khoán, hay thị trường vốn, cũng đã góp phần giảm bớt áp lực đối với thị trường tiền tệ - hệ thống ngân hàng vốn đã quá tải trong giai đoạn 20 năm vừa qua. Không khó để nhìn nhận sự phát triển của thị trường chứng khoán thông qua các chỉ tiêu mang tính định lượng như vốn hóa, số lượng doanh nghiệp niêm yết, cơ sở nhà đầu tư, các sản phẩm đầu tư mới… hay các cột mốc phát triển qua từng thời kỳ dưới góc nhìn vĩ mô từ nhà quản lý. Tuy nhiên, tại bài viết này, người viết muốn nhìn nhận sự phát triển của thị trường chứng khoán Việt Nam, theo một tiêu chí mang tính định tính hơn, đó là tính chuyên nghiệp, và từ góc độ của một thành viên thị trường. Do đặc thù công việc, bài viết sẽ liên quan nhiều đến hoạt động môi giới, phân tích, tư vấn đầu tư đối với khách hàng tổ chức nước ngoài.

Cùng với tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng, đặc biệt kể từ khi Việt Nam chính thức trở thành thành viên của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) năm 2007, thị trường chứng khoán đang ngày càng thể hiện được vai trò, vị trí quan trọng trong nền kinh tế - xã hội, góp phần thực hiện thành công các giải pháp chủ yếu về chỉ đạo, điều hành thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội theo Chiến lược phát triển KT-XH 2011-2020 thông qua tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI, Nghị quyết số 22/NQ/TW ngày 10/4/2013 của Bộ Chính trị về hội nhập quốc tế. Những năm vừa qua đã chứng kiến nhiều bước phát triển vượt bậc trong tiến trình hội nhập của ngành chứng khoán Việt Nam, qua đó, ngành chứng khoán Việt Nam hiện diện ngày một rõ nét và sâu đậm hơn trên bản đồ chứng khoán thế giới. Bước tiến hội nhập này vừa đưa bạn bè quốc tế đến Việt Nam, vừa giúp hình ảnh thị trường và doanh nghiệp Việt Nam vươn ra tầm thế giới.

Thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam đã trải qua 20 năm, kể từ ngày chính thức đi vào hoạt động. Mặc dù có những bước thăng trầm nhưng đến nay, TTCK Việt Nam đã bước sang một giai đoạn mới, giai đoạn ổn định và phát triển. Để xây dựng và phát triển TTCK Việt Nam như ngày hôm nay, một trong những nhiệm vụ hàng đầu mà cơ quan quản lý xác định là xây dựng và hoàn thiện khung khổ pháp lý cho TTCK, tạo cơ sở để vận hành và phát triển thị trường.